Chính sách tiền tệ có tác động đến việc phân bổ nguồn tiền và nó ảnh hưởng lớn đến sự phát triển kinh tế. Ở Việt Nam, để đảm bảo sự ổn định kinh tế và xã hội, và tạo điều kiện cho sự phục hồi kinh tế sau đại dịch. Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách kinh tế vĩ mô, trong đó bao gồm cả chính sách tiền tệ. Vậy, chính sách tiền tệ là gì? Mục tiêu và công cụ chính sách tiền tệ là gì? Cùng Tự học Forex tìm hiểu sâu hơn về chủ đề này nhé.
Các thông tin cần biết về chính sách tiền tệ là gì?
Cùng mổ xẻ khái niệm chính sách tiền tệ là gì. Để hiểu rõ hơn về việc điều chỉnh và quản lý nguồn tiền trong thời đại hội nhập quốc tế hiện nay.
Chính sách tiền tệ là gì?
Chính sách tiền tệ là việc sử dụng các công cụ liên quan đến tín dụng và hối đoái ngoại tệ. Nhằm ổn định đồng tiền và từ đó ổn định nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển. Đơn giản, chính sách tiền tệ là một chính sách kinh tế vĩ mô. Được thực hiện bởi cơ quan chịu trách nhiệm về tiền tệ hoặc Ngân hàng trung ương. Ngân hàng trung ương thực hiện chính sách tiền tệ nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế vĩ mô của chính phủ đưa ra. Như ổn định giá cả, tỷ lệ thất nghiệp và tăng trưởng kinh tế.
Xem thêm: Hiệu ứng FOMO là gì mà khiến nhiều trader bất an?
Những loại chính sách tiền tệ phổ biến hiện nay
Có hai loại chính sách tiền tệ phổ biến nhất bao gồm:
Chính sách tiền tệ mở rộng
Chính sách tiền tệ mở rộng, hay có thể hiểu nó là chính sách nới lỏng tiền tệ. Là một biện pháp mà Ngân hàng Nhà nước thực hiện để tăng cung tiền trong nền kinh tế vượt quá mức bình thường. Để làm điều này, Ngân hàng Nhà nước có thể thực hiện một hoặc kết hợp hai trong ba phương pháp sau:
- Giảm lãi suất chiết khấu.
- Giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc.
- Tăng mua vào chứng khoán.
Khi chính sách tiền tệ mở rộng được áp dụng, lãi suất giảm. Điều này khuyến khích các doanh nghiệp vay tiền nhiều hơn để phát triển kinh doanh và người dân tiêu dùng nhiều hơn. Điều này dẫn đến tăng tổng cầu và tạo ra nhiều công việc mới cho người dân. Thường thì chính sách này được áp dụng khi nền kinh tế đang trong giai đoạn suy thoái và tỷ lệ thất nghiệp tăng cao.
Chính sách tiền tệ thắt chặt
Chính sách tiền tệ thắt chặt hay hay còn gọi là thu hẹp. Là việc Ngân hàng Nhà nước sẽ điều chỉnh và giảm mức cung tiền cho nền kinh tế. Điều này được thực hiện thông qua các biện pháp như tăng lãi suất chiết khấu, tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc và bán chứng khoán ra thị trường. Khi áp dụng chính sách này, lãi suất tăng cao. Làm cho cá nhân và tổ chức cẩn trọng hơn trong việc chi tiêu và đầu tư.
Điều này dẫn đến giảm tổng cầu và giảm mức giá chung. Chính sách này thường được sử dụng khi nền kinh tế đang lạm phát.
Các mục tiêu của chính sách tiền tệ hiện nay
Bất kể áp dụng chính sách tiền tệ mở rộng hay thắt chặt. Mục tiêu chung của chúng là giảm tỷ lệ thất nghiệp, tạo ra việc làm cho người dân. Đồng thời kiểm soát lạm phát và đảm bảo sự ổn định và phát triển kinh tế bền vững. Ngoài ra còn có những mục tiêu của chính sách tiền tệ khác như:
- Tăng trưởng kinh tế: Bằng cách điều chỉnh khối lượng cung tiền cho nền kinh tế. Chính sách tiền tệ này ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất và tổng cầu. Điều này góp phần tăng cường đầu tư, sản xuất chung và gia tăng GDP, thể hiện sự tăng trưởng kinh tế.
- Cung cấp cung tiền tăng: Giúp mở rộng quy mô nền kinh tế, khi các doanh nghiệp tăng cường sản xuất, cần tuyển dụng nhiều lao động hơn. Từ đó tạo ra việc làm cho người dân và giảm tỷ lệ thất nghiệp tối đa.
- Ổn định giá cả trong kinh tế: Làm loại bỏ biến động giá và giúp Nhà nước xác định mục tiêu phát triển kinh tế hiệu quả hơn. Giá cả ổn định tạo môi trường đầu tư ổn định và an toàn. Dễ thu hút các nhà đầu tư và thúc đẩy nguồn vốn đầu tư vào nền kinh tế, tạo điều kiện cho tăng trưởng và phát triển kinh tế.
- Kiểm soát lạm phát: Lạm phát xảy ra khi giá hàng hóa tăng cao và giá trị đồng tiền giảm. Điều này gây khó khăn cho việc trao đổi hàng hóa trong nước và với quốc tế. Ngân hàng Nhà nước lúc này sẽ sử dụng chính sách tiền tệ để kiểm soát lạm phát.
Những yếu tố ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ là gì?
Có nhiều yếu tố liên quan đến chính sách tiền tệ là gì trong nền kinh tế vĩ mô như:
- Tính cạnh tranh và đa dạng hóa trong nền tài chính: Mức độ cạnh tranh trong thị trường tài chính và sự đa dạng hóa của các công cụ tài chính có ảnh hưởng đến khả năng điều tiết của chính sách tiền tệ. Khi có nhiều yếu tố tác động đến cung tiền ngoài hệ thống tín dụng ngân hàng thì tác động của chính sách tiền tệ cũng sẽ bị hạn chế.
- Tình trạng tài chính: Tình trạng tài chính của cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ.
- Chính sách ngoại hối: Khi khả năng thay thế ổn định, mọi biện pháp của chính sách tiền tệ sẽ được trung hòa thông qua dòng vốn. Tăng khả năng tiếp cận vốn từ nước ngoài cũng giúp doanh nghiệp giảm sự phụ thuộc vào tín dụng trong nước. Từ đó sẽ giúp giảm tác động của chính sách tiền tệ lên tổng cầu.
- Tình trạng đô la hóa trên thị trường tài chính: Bao gồm việc thống kê tổng lượng tiền, xác định mục tiêu và các biện pháp khác. Tình trạng đô la hóa cả trong tài sản và nợ cũng tạo ra rủi ro do mất cân đối về kỳ hạn và chênh lệch giữa các loại tiền tệ.
Xem thêm: Hướng dẫn đăng ký tài khoản sàn Exness
Danh sách các công cụ chính sách tiền tệ
Chính sách tiền tệ sử dụng các công cụ chính sách tiền tệ nào? Dưới đây là 3 công cụ chính:
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc
Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ tiền của ngân hàng phải giữ lại so với tổng số tiền gửi của khách hàng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Để điều chỉnh mức cung tiền trong nền kinh tế lúc này ngân hàng Nhà nước có thể tăng hoặc giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Khi Ngân hàng Nhà nước tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lượng tiền cung cấp giảm đi. Ngược lại, khi Ngân hàng Nhà nước giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lượng tiền cung cấp tăng lên.
Nghiệp vụ thị trường mở chính là công cụ chính sách tiền tệ
Chính sách tiền tệ là gì và nghiệp vụ thị trường mở tại sao lại là công cụ chính sách tiền tệ? Thực chất, nghiệp vụ thị trường mở là hoạt động có tác động đến lượng dự trữ của các ngân hàng thương mại và ảnh hưởng đến khả năng cung ứng tín dụng của họ vào thị trường, từ đó điều chỉnh lượng cung tiền.
Khi Ngân hàng Nhà nước mua chứng khoán trên thị trường mở. Các ngân hàng thương mại sẽ ra tăng thêm những khoản tiền dự trữ. Và điều này làm tăng lượng cung tiền cho nền kinh tế và ngược lại. Khi Ngân hàng Nhà nước bán chứng khoán, lượng cung tiền sẽ giảm. Mục tiêu của chính sách tiền tệ là điều chỉnh lượng cung tiền thông qua các hoạt động như này.
Lãi suất chiết khấu ngân hàng
Lãi suất chiết khấu được Ngân hàng Nhà nước áp dụng cho các khoản vay của ngân hàng thương mại để đáp ứng nhu cầu tiền mặt bất thường. Khi lãi suất chiết khấu được điều chỉnh, lượng tiền cơ sở và cung tiền cũng thay đổi.
Ngân hàng thương mại phải dự trữ một số tiền mặt nhất định. Để đáp ứng nhu cầu rút tiền mặt bất thường từ khách hàng. Khi Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất chiết khấu thì ngân hàng thương mại sẽ cẩn trọng hơn trong việc vay tiền này và tăng việc dự trữ. Dẫn đến giảm cung tiền trong nền kinh tế và ngược lại.
Lời kết
Trên đây Tự học Forex đã chia sẻ những thông tin cơ bản nhất về chính sách, công cụ, mục tiêu và vai trò của chính sách tiền tệ. Hy vọng những thông tin này giúp bạn biết về khái niệm chính sách tiền tệ là gì. Đồng thời biết được việc thực hiện chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ở thời điểm hiện tại.
Câu hỏi thường gặp?
Chính sách tiền tệ là gì?
Chính sách tiền tệ là tập hợp các biện pháp do ngân hàng nhà nước thực hiện. Với mục đích là để kiểm soát cung tiền và lãi suất. Nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế như kiểm soát sự lạm phát. Duy trì tính ổn định tài chính và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Mục tiêu chính của chính sách tiền tệ là gì?
Mục tiêu chính của chính sách tiền tệ bao gồm: kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Đồng thời duy trì ổn định tài chính đồng thời bảo vệ giá trị của đồng tiền.
Chính sách tiền tệ có ảnh hưởng đến người dân không?
Có. Chính sách tiền tệ có thể ảnh hưởng đến người dân qua việc kiểm soát lãi suất ngân hàng. Giá cả hàng hóa, dịch vụ, tình trạng việc làm và tăng trưởng kinh tế tổng thể.
